Welke oranje cirkel is groter? De linker of de rechter?
Beide oranje cirkels zijn even groot. Meet ze maar na!
We noemen dit ook wel een optische illusie; iets wat op een bepaalde manier lijkt over te komen, maar dat niet het geval is! De oranje cirkel lijkt groter te zijn, maar is het niet. Onze zintuigen bedriegen ons wel eens!
Voor de rationalisten is dit een reden om te zeggen dat onze zintuigen niet betrouwbaar zijn. Alles wat wij zien, voelen, ruiken, proeven en horen kan slechts een illusie zijn. Als iets niet zeker is, dan is het geen zekere kennis! De empiristen hebben dus geen gelijk als zij stellen dat de oorsprong van kennis bij de zintuiglijke ervaring begint.
Kennis door de rede
De rationalisten zijn filosofen die horen bij het rationalisme. Het rationalisme is een stroming filosofen die zeggen dat kennis begint bij het nadenken. Dit noemen ze de rede. De rede is niets anders dan ons denkvermogen/verstand.
Zekere kennis doen wij op door onze rede te gebruiken, ons denkvermogen. De meeste rationalisten gaan er zelfs vanuit dat sommige kennis (ideeën) aangeboren zijn!
Aangeboren ideeën
Perfectie is een voorbeeld van een aangeboren idee. We hebben het idee van perfectie nog nooit gezien. Laten we dit eens proberen met een voorbeeld. Stel je eens een perfect paard voor. Heb je ooit een perfect paard gezien? Waarschijnlijk kun je wel een perfect paard denken, maar heb je deze nog nooit gezien. Ditzelfde kun je doen met een perfect eiland. Dit perfecte eiland is denkbaar, maar we hebben het nog nooit gezien.
Daarom moeten er volgens de rationalisten wel aangeboren ideeën bestaan, zoals het idee van perfectie, maar ook bijvoorbeeld het idee van God.
Bekende rationalisten
De bekendste filosofen die het rationalisme vertegenwoordigen zijn Plato en René Descartes.