Altijd al eens gedroomd om op een onbewoond eiland te leven? Wat zou jij doen? Ga je eens flink van je vrijheid en vrije tijd genieten en de hele dag op het strand liggen? Of ben je een echte survival specialist en ga je gelijk aan de slag voor onderdak, water en eten?
Maar wat als jij niet de enige bent die op een onbewoond eiland leeft. Stel je voor je wordt met een groep onbekende mensen op een eiland gedropt. Jullie weten niets van elkaar en er zijn nog geen afspraken gemaakt. Wat gaat er dan gebeuren?
Natuurtoestand en het sociaal contract
Hoe de mens is van nature noemen we de natuurtoestand. In deze natuurtoestand zijn er nog geen regels afgesproken hoe mens moet leven. De mens luistert in deze toestand alleen naar de menselijke natuur. Misschien is deze natuurtoestand wel heel vredelievend zoals Jean-Jacques Rousseau dat voor zich ziet. Of misschien is de mens van nature wel een prooidier en zeer egoïstisch, zoals Thomas Hobbes denkt.
Waar mensen samenleven worden vaak afspraken gemaakt. Kijk maar naar ons land. We hebben afgesproken hoe we met elkaar omgaan in wetten en regels. De regels die we zouden moeten stellen in een samenleving, daar verschillen de filosofische inzichten. Zo lijkt de manier waarop we in Nederland de afspraken gemaakt hebben op de inzichten van John Locke. Maar er zijn ook andere afspraken mogelijk. Afspraken, wetten en regels over hoe we samen moeten leven, dat noemen we een sociaal contract.
De markt
In Nederland kennen we het systeem van de vrije markt. Dat betekent dat we goederen en diensten mogen aanbieden. In ruil voor de goederen en diensten krijg je een vergoeding, en dat is vaak geld. Op basis van vraag en aanbod ontstaat een markt. Als er ergens vraag naar is en jij kan dat bieden (aanbod), dan kan er een ruilhandel ontstaan. Als jij iets aanbiedt waar niemand op zit te wachten (er is dus geen vraag naar), dan kan jij je aanbod niet kwijt.
Is dit systeem van de vrije markt goed voor een samenleving? Zou jij op het eiland met de medebewoners een vrije marktsysteem opzetten? Zie jij de vrije markt als iets dat meer welvaart oplevert zoals <a href="http://<!– wp:group {"layout":{"type":"constrained"}} –> <div class="wp-block-group"><!– wp:verse –> <pre class="wp-block-verse"><strong>Inhoudsopgave</strong></pre> <!– /wp:verse –> <!– wp:list –> <ul><!– wp:list-item –> <li><a href="https://onderwijs.stadenesch.nl/filosofie/thomas-hobbes/">Thomas Hobbes</a></li> <!– /wp:list-item –> <!– wp:list-item –> <li><a href="https://onderwijs.stadenesch.nl/filosofie/jean-jacques-rousseau/">Jean-Jacques Rousseau</a></li> <!– /wp:list-item –> <!– wp:list-item –> <li><a href="https://onderwijs.stadenesch.nl/filosofie/john-lockes-verdeling-van-macht/">John Locke</a></li> <!– /wp:list-item –> <!– wp:list-item –> <li><a href="https://onderwijs.stadenesch.nl/filosofie/adam-smith-welvaart-voor-ieder/">Adam Smith</a></li> <!– /wp:list-item –> <!– wp:list-item –> <li>Karl Marx</li> <!– /wp:list-item –></ul> <!– /wp:list –></div> Adam Smith? Of denk jij dat de vrije markt zal zorgen voor onderdrukking en slechte werkomstandigheden zoals Karl Marx?
Inhoudsopgave