Als je verantwoordelijk bent voor je gedrag, dan ben je ook verantwoordelijk voor de gevolgen van je gedrag. Morele verantwoordelijkheid speelt dus een hele belangrijke rol voor hoe wij denken over het straffen van mensen (maar natuurlijk ook voor hoe wij hen belonen voor goed gedrag!).
Er zijn vier redenen om misdadigers te straffen: opvoeding, afschrikking, vergelding en het beschermen van de samenleving.
Wanneer wij iemand straffen, dan hopen we dat die persoon hun gedrag verandert. In dit geval is er sprake van opvoeding. Ook kan het zo zijn dat andere mensen schrikken van de straf die een misdadiger krijgt, waardoor zij uit angst voor de straf toch besluiten om niet een misdaad te plegen: ze zijn afgeschrikt. Vergelding is een andere reden. Het betekent ook wel boete doen: de misdadiger moet een rekening rechtzetten door een boete te betalen, of door een gevangenisstraf. Ten slotte worden sommige misdadigers opgesloten in de gevangenis, zodat zij geen gevaar meer kunnen zijn voor anderen: zo wordt de samenleving beschermd.
Auteur: Stefan Vliek